Çocuk dostu şehirler

Çocuk dostu şehirler

UNICEF, şehirleri ve toplulumları çocukların kendilerini güvende hissettiği, seslerini duyurabildiği ve sosyal hizmetlerinden faydalanabildiği yerler hâline geline getirmek için kamu kurumları ve paydaşlarla birlikte çalışmaktadır.


Oldukça şehirleşmiş bir ülke diyebileceğimiz Türkiye’de, 2019 itibariyle, toplam nüfusun %75’i şehirlerde yaşıyor. Büyüyen ekonomi, daha iyi iş ve hizmet arayışı; Türkiye’deki nüfusun son on yılda kentsel alanlara göç etmesine neden olmuştur. Kısa bir süre önce, 1,6 milyon çocuk da dâhil olmak üzere yaklaşık 4 milyon Suriyeli mülteci, ülkedeki çeşitli illere göç etti. Bu göç akını; yerel düzeyde kaynaklara ve kamu hizmetlerine talebi daha da arttırmıştır. Bu bağlamda, özel yönetişim ihtiyaçlarına ve çocuklarla ilgili önceliklere özel bir dikkat gösterilmesi gerekmektedir.

Küresel olarak UNICEF tarafından yürütülen Çocuk Dostu Şehirler Girişimi (ÇDŞG) belediye yönetimlerinin BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’yi esas alarak yerel düzeyde çocuk haklarını hayata geçirmesine destek olur. Aynı zamanda bir ağ görevi gören bu girişim; kamu paydaşları ile sivil toplum kuruluşları, özel sektörler, üniversiteler, medya kuruluşları ve daha da önemlisi toplumları daha çocuk dostu hâle getirmek isteyen çocukların kendileri gibi diğer paydaşları bir araya getirmektedir. 1996 yılında başlatılan bu girişim, dünya geneline yayılmıştır. ÇDŞG, Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleriyle uyumlu bir girişimdir. 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi -11. Hedef- çerçevesinde şehirlerin ve yerleşim yerlerinin daha güvenli, dayanıklı ve sürdürülebilir kılınması için özel çağrılarda bulunulmuştur.

Çocuklar arasında coğrafi ve sosyal eşitsizlikler ile cinsiyet eşitsizliklerinin azaltılması; fırsatlara ve hizmetlere daha eşitlikçi bir erişim sağlamanın yanı sıra çocuk işçiliği, göç ve engellikle ilişkilendirilen toplumsal dışlanmayı da azaltır.


Türkiye’de kentsel alanlarda dezavantajlı çocukların ve ergenlerin karşılaştıkları güçlüklere müdahale etmek amacıyla, Çocuk Dostu Şehirler ve Toplumlar Girişimi (ÇDŞG) 2014 yılında 10 ilde başlatıldı. UNICEF, yerel idarelerin dezavantajlı çocuk ve ergenlere yönelik politikaları destekleme kapasitesinin arttırılmasına katkıda bulundu. Rehberler ve eğitim materyalleri hazırlandı. Bu materyaller; belediyelerin çocuk katılımı, çocuk hakları programları, çocuk yaşta evliliğin önlenmesi, çocuk işçiliği ile mücadele edilmesi, çocuk odaklı stratejiler geliştirilmesi, bütçeleme ve kaynak tahsisi konularındaki kapasitesini arttırmak için kullanıldı. UNICEF, toplamda 40 ile ve 100’e yakın belediyeye ulaştı. İllerin ve belediyelerin girişime katılım düzeyi farklılık göstermekle birlikte, toplamda yaklaşık 2 milyon çocuk dolaylı olarak program kapsamında yer almıştır.

UNICEF; toplam nüfusu 3,5 milyon Türk vatandaşı ve yaklaşık 600.000 mülteciden oluşan ve toplam çocuk sayısı 1,3 milyona yaklaşan dört belediyeyle çok sektörlü çalışma planları uygulanmıştır.

UNICEF; hâlihazırda ÇDŞG rehberlerini ve eğitim materyallerini ülke çapındaki belediyelerin kullanımına sunmak için Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ile yakın bir işbirliği içinde çalışmaktadır.


ALINTI: UNICEF.ORG